Nelečeno krvarenje kod hemofilije A – potcenjen problem? I u kojoj meri?
Koliko su česta krvarenja hemofilije A koja se na kraju ne leče ni na koji način? Na to su se fokusirali autori nedavne studije čiji su rezultati objavljeni u časopisu Research and Practice in Thrombosis and Hemostasis.
Uvod
Profilaksa kod osoba sa hemofilijom A ima za cilj da spreči krvarenje, ali iskustvo pokazuje da čak i pacijenti koji ga primaju mogu doživeti probojno krvarenje. Zanimljiva činjenica je da većina studija fokusiranih na kontrolu krvarenja kod hemofilije beleži samo lečeno krvarenje. Ovi podaci stoga možda neće tačno obuhvatiti ukupnu stopu krvarenja kod ovih osoba i mogu biti potcenjeni. Analiza citirana u nastavku se stoga fokusirala, između ostalog, na ukupnu stopu događaja krvarenja, prirodu nelečenog krvarenja i njihovu lokaciju.
Analizirani podaci
Podaci su dobijeni od pacijenata sa hemofilijom A sa ili bez inhibitora FVIII. Korišćen je upitnik o krvarenju i lekovima, podaci su prospektivno dobijeni od 3 grupe pacijenata: kohorta A se odnosila na odrasle ili adolescente starije od 12 godina sa inhibitorom FVIII, kohorta B je uključivala decu mlađu od 12 godina sa prisutnim inhibitorom FVIII, i kohorta C se sastojao od odraslih ili adolescenata bez inhibitora FVIII. Nelečene epizode krvarenja su klasifikovane prema lokaciji, učestalosti i razlogu krvarenja. Podaci su upoređeni sa podacima istih pacijenata o profilaksi emicizumabom nakon prelaska na ispitivanje faze III HAVEN.
Definicija krvarenja u kohorti A iu studiji HAVEN 1 zasnovana je na ISTH SSC, gde je krvarenje takođe definisano osećajem aure u kombinaciji sa drugim simptomima krvarenja u zglobovima. Aura nije uključena u kohortu C i u HAVEN 3 studiju. U grupi B i studiji HAVEN 2, krvarenje u zglobovima je definisano na osnovu lokacije krvarenja koja je opisana kao zglob.
Neinterventna studija NIS-a
NIS je bila globalna prospektivna opservaciona studija koja je prikupljala podatke o osobama sa hemofilijom A sa i bez inhibitora FVIII koji su u to vreme primali standardnu terapiju. Podaci iz NIS-a su korišćeni za procenu broja lečenih i nelečenih krvarenja i za sticanje uvida u razlike između neinhibitorne i populacije inhibitora FVIII.
U NIS studiju je uključeno ukupno 221 učesnik podeljen u kohortu A (n = 103), kohortu B (n = 24) i kohortu C (n = 94). Bilo je 659 nelečenih krvarenja u kohorti A, 156 u kohorti B i 433 u kohorti C. Incidencija nelečenih krvarenja bila je 40% svih krvarenja kod pacijenata sa inhibitorom i 26,2% kod odraslih i adolescenata bez inhibitora. Približno 70% svih lečenih krvarenja i 54% svih nelečenih krvarenja kod odraslih i adolescenata bila su krvarenja u zglobovima. Nelečeno krvarenje je bilo ređe (7,1%) kod dece; ovde su najčešća bila kolena i krvarenje iz usne duplje.
Studija HAVEN
Među učesnicima koji su primali profilaksu u NIŠ, 24 je prešlo na HAVEN 1, 14 dece je prešlo na HAVEN 2, a 48 odraslih i adolescenata je prešlo na HAVEN 3. Svi su primali emicizumab u dozi od 1,5 mg/kg nedeljno. Intra-individualno poređenje pokazalo je postizanje smanjenja i lečenog i nelečenog krvarenja nakon prelaska na profilaksu emicizumabom. Procenat nelečenog krvarenja bio je veći u svakoj od HAVEN studija u poređenju sa prethodnom NIS kohortom.
Zaključak
Na kraju svojih nalaza, autori navode da se veliki deo epizoda krvarenja (26-40%) javlja kod osoba sa hemofilijom A, koje se ne leče. Pored toga, neka krvarenja u zglobovima je teško prepoznati ili razlikovati od problema uzrokovanih sadašnjom artropatijom. Definitivno je neophodno dalje fokusirati se na to zašto neka krvarenja ostaju nelečena, kao i pronaći način da se dobro identifikuju u svim kliničkim ispitivanjima.
Literatura:
Callaghan MU, Asikaniu E., Lehle M. et al. Untreated bleeds in people with hemophilia A in a noninterventional study and intrapatient comparison after initiating emicizumab in HAVEN 1–3. Res Pract Thromb Haemost 2022; 6: e12782, doi: 10.1002/rth2.12782.
